Balsamino(-glandulouso)
Impatiens glandulifera
Balsaminaceae
Autre noum : Barsamino.
Noms en français : Balsamine de l'Himalaya, Balsamine glanduleuse.
Descripcioun :Vaqui uno balsamino que nous vèn de l'Imalaia. Es une grando planto que trachis dins li lono e proche de ribiero. Se recounèis à si fueio dentado emé de glando roujo e groupado pèr 3 e mai. Li flour van de rose à pourpre. Coume pèr tóuti li basalmino, li fru madur peton dins li det.
Usanço :La planto douno lou bòmi, fai pissa e caga. Èi tambèn un antiseptique.
Port : Grango erbo
Taio : 1 à 1,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Impatiens
Famiho : Balsaminaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Juliet à óutobre
Liò : Ribiero
- Lono
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Sud
Ref. sc. : Impatiens glandulifera Royle, 1833
Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753